Zübükleşen Bir Devlet

Zübük tiplemesini az çok artık herkes biliyor. Aziz Nesin’in kaleme aldığı Kemal Sunal’ın beyaz perdede canlandırdığı Zübük tipik bir kasaba politikacısıdır. 

Kasaba politikacılığı neyi ifade ediyor? Kasaba politikacılığı ayak oyunlarına dayalı, üçkâğıtçılığı içeren, başkalarını manipülasyonu esas alan, ajitatif, duygular üzerinde oynayarak günü kurtarmak için uygulanan politikadır. 

Denilecek ki yukarıda sıralananlar başka kişilik yapılanmalarında da vardır. Örneğin feodallerin benzer bir yönetme yürütme biçimi vardır. Denilecek ki söylenenleri özel savaş kurumları da uyguluyor. 

Sosyal olaylar başka sahalarda olduğu gibi bıçak gibi birbirinden ayrılmazlar, kesilmezler. Mutlaka benzerlikler, yakınlıkları olacaktır. Ancak yukarıda dile getirilen kasaba politikacılığının esası günü kurtarmaktır. Özel savaş sistemleri uzun vadeli politikalar üretirler. Bu politikalarla toplumları yönlendirmeyi esas alırlar. Yine feodal yapılarda bu yönetme biçimi kurumsallaşmış ya da atalardan öğrenilenin bir tarz haline getirilmesi söz konusudur. .

Lakin bizim söylediğimiz kasaba politikacılığın çokta ciddi bir sistemi yoktur. Bir sorunla karşılaşılmışsa bu sorunu aşmak için o an üretilen bir politikadır. Yani benzer sorunları ancak ortamlar farklı oldukları için çözümleri de farklı üretebilirler. Çünkü birinin yanında zaman mekân koşulları farklı olduğu için çözümü bir şekildedir, diğerinin yanında zaman ve mekân koşulları farklı olduğu için çözümü bir şekildedir. 

Örneğin kasaba politikacılığı yapan tipler birinin yanında dindar olabilirler, ancak diğerinin yanında laikliğin savunucuları da olabilirler. Çünkü bu kişiliklerde en az bulunan, ilkelerdir. Esasta fırsatları değerlendirirler. Fırsatçıdırlar. Kaptı kaçtı diyorlar son zamanlarda bu tiplere… Kaptı kaçtı kişilikleri vardır, yaranmacıdırlar. Sağlıklı bir dünya görüşleri yoktur. Dünya görüşleri onların çıkarlarıdır. O anki çıkarları demek gerekir. 

Kasaba politikacılığına en iyi örnek Aziz Nesin’in çizdiği bu Zübük tipidir. Geçmişte en ileri düzeyde Zübük olarak Erdoğan’ı tarif etmiştik. Nedeni ise Zübük filminde Zübük rolünü oynayan Kemal Sunal’ın gösterdiği:

“Zübük, kendisine dindar görünümü vererek dindarlığın tüm nimetlerinden yararlanarak bunu istismar ederek durumu -pozisyonu lehine çevirebilen bir tiptir. 

Zübük kendisini vurmaya gelenleri atlatmak için namazı, niyazı saatlere uzatabilir. 

Zübük dindarlık kisvesiyle saygın bir insanın kızı ile oynayarak düşürebilir. 

Zübük öyle bir tiptir ki kimse yokken namaz kılmaz. Ancak camide hem de çok sincice hoparlörleri açarak rakibini cami yapımında-ki rakibi okul yapımına dönük düşünceler öne sürdüğü sırada- tahrik ederek teşhir edebilir. 

Zübük kendi kasabalılarıyla ile yürürken gazetecilere ayrı bir görünüm vermek için kaçırılmış süsü vererek oyun oynayabilir. Polislerce alı konulan akrabalarına karşısında kurtarıcı olarak çıkabilir. 

Hem tutuklanmalarının gerekçesi hem de serbest bırakmanın nimetlerini cebine atabilir.

Zübük kendisini basmaya gelen esnaf, manav, dükkân sahiplerini atlatmak için kendisini iki tipe büründürerek dalavereden kaçınmaz. Kazıkladığı esnafları savunuyormuşçasına yüzbaşı rolü oynayabilir.

Çıkarlarını yüz başı karşısında savunabilir. Ve de ona yönelmeye gelenleri mahcup düşürebilir.

Zübük bir partinin kuruluşunda çok fazla bağırdığı için başkan seçilebilir. 

Zübük öyle bir zübüktür ki karısını da kendisine benzeştirmekten zorluk çekmez.

Gelenlere rüşvet verdikleri için fırça atar ancak çekmeceyi çekerek de paranın nereye atılması gerektiğini gösterir. Yâda masa üstünde bulunan bezi kaldırarak paranın nereye indirilmesi gerektiğini gösterir.” 

Evet, Zübük böyle yetenekli ama bu zübüklüğün sadece birkaç saatlik etkisi vardır. Çünkü diyorlar ya: “yalancının mumu yatsıya kadar yanar” diye. Yani zübük’ün yaptıkları hep yatsıya kadardır. Ya da daha az bir zamanda açığa çıkarlar. 

Evet, Türkiye’de iktidarına çalışan devlet memurları, siyasetçileri, medyacılarının tümü neredeyse bir zübükleşmeyi yaşıyorlar. 

Kasım Engin

Kürdistan Stratejik Araştırmalar Merkezi

www.navendalekolin.com - www.lekolin.org - www.lekolin.net – www.lekolin.info