İstatistiklerle Kürdler...

Türk devletinin sınırötesi operasyona ilişkin tezkeresinden sonra Kürt sorunu yeniden uluslar arası alana taşındı. BM’nin devleti olmayan en büyük halk olarak tanımladığı Kürtlerin yaklaşık 40 milyon olduğu tahmin ediliyor. Dört parçaya bölünen Kürtlerin ülkesi Kürdistan’da temel gelir kaynağı ise petrol. Kürtler dünya kamuoyuna yeniden taşınırken, istatistiksel olarak bazı bilgileri hatırlamakta fayda var. Kürtlerin ülkesi olarak tüm dünyada Kürdistan olarak bilinmesine ve ifade edilmesine rağmen, devleti olmayan en büyük halk olarak bu sorun varlığını en yakıcı bir şekilde sürdürüyor. 

İsim olarak Kürdistan, Kürtler tarafından bu bölgeye verildi. Tanım olarak literatürde Merkez Asya’da Kürtlerin çoğunlukta yaşadığı kültürel ve coğrafik bölge şeklinde yer alıyor. Milattan Önce 2000’li yıllara doğru Sümer ve Asuri yazıtlarına göre ‘’Kardaka’’, ‘’Kurti’’ veya ‘’Guti’’ isimleri ile tanınan Kürtler Milattan Önce (M.Ö) ikinci binyılın sonunda Medler olarak ortaya çıktı. Med İmparatorluğu M.Ö. 612’de kuruldu ve M.Ö. 550’de yıkıldı. XII. yüzyılda Moğolların ortaya çıkması ile birlikte Kürtler dağlara çekildi. 

XVI-XVII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu hüküm sürdü. 08.10.1920’de Sevr Anlaşması Kürt devletini öngörüyordu ancak uygulanmadı. 1923’de Lozan anlaşması ile Irak, Türkiye, İran ve Suriye arasında bölündü. Günümüzde kadar sayısız isyan gerçekleşti. Kürdistan’ın coğrafik olarak durumu resmi kayıtlarda, Asya’nın güneybatı dağlık alanı olarak belirtilirken, bu bölgeyi işgalci ülkelere göre şöyle ifade ediliyor: İran’ın kuzeybatısı, Irak’ın kuzeydoğusu, Türkiye’nin doğusu. Ayrıca Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan, Türkmenistan, Kırgızistan ve Kazakistan’da kalabalık Kürt toplulukları bulunuyor. Yüzölçümü: 503 000 km2 (Kaynak: Laval Üniversitesi) Türkiye: 210 000 km2 (Kürdistan’ın yüzde 41,75’i, Türkiye’nin yüzde 26,9’u) İran: 195 000 km2 (Kürdistan’ın yüzde 38,77’si, İran’ın yüzde 11,83’ü) Irak: 83 000 km2 (Kürdistan’ın yüzde 16,5’i, Irak’ın yüzde 18,86’sı) Suriye: 15 000 km2 (Kürdistan’ın yüzde 2,98’si, Suriye’nin yüzde 8,10’u) Nüfus (milyon olarak) 1990: 22,85 ila 29,7 1999 (Tarihçi Hamit Bozarslan’a göre) : 29,011 Türkiye : 13,15 İran : 9,26 Irak : 4,76 Suriye : 1,24 Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan: 0,301 Lübnan: 0,3 2000 (M. Izady, 2000; Laval Üniverstiesi) : 35,1 Türkiye : 19 İran : 8,4 Irak : 5,6 Suriye : 1,6 Ermenistan, Azerbaycan ve Gürcistan: 0,5 2006 : 27 ila 32 Türkiye: 13 ila 18 İran: 5 ila 8 Irak: 4 ila 6 Suriye: 2 Avrupa’ya göç edenler: 0,7 Kafkasya ve Asya kolonilerindeki Kürt nüfusu (kaynak: Paris Kürt Enstitüsü) Afganistan : 200 000 Azerbaycan : 150 000 Lübnan : 80 000 Gürcistan : 60 000 Ermenistan : 45 000 Türkmenistan : 40 000 Diaspora nüfusu (kaynak: Paris Kürt Enstitüsü) Almanya : 600 000 ila 650 000 Fransa : 130 000 ila 150 000 Hollanda : 80 000 ila 90 000 İsviçre : 70 000 ila 80 000 Avusturya : 60 000 ila 70 000 Belçika : 50 000 ila 60 000 İsveç : 40 000 ila 50 000 İngiltere : 30 000 ila 40 000 ABD : 30 000 Yunanistan : 20 000 ila 25 000 Danimarka : 10 000 ila 15 000 Kanada : En az 10 000 Norveç : 4 000 ila 20 000 İtalya : 8 000 ila 10 000 Finlandiya : 4 000 ila 6 000 Dil: Kürtçe (Hint Avrupa dil grubu) Diyalekt Kurmancî : yüzde 60 (Türkiye’deki Kürtlerin yüzde 90’ı ile İran, Suriye ve Irak’ın bir bölümü tarafından bu diyalekt kullanılıyor) Soranî : İran ve Irak’ta Kürdistan’ın merkez bölgelerinde konuşuluyor Zazakî : Türkiye Kürdistan’ının bazı bölgelerinde Goranî : Kürdistan’ın güneyinde Alfabe Türkiye Kürtleri: Latin İran, Irak ve Suriye Kürtleri: Arapça ve Fars-Arap alfabesi Gürcistan Kürtleri: Kiril Din (yüzdelik olarak) Sünni Müslümanlar yüzde 80 Şii ve Aleviler yüzde 12 Ezidiler yüzde 5 Hristiyan Ortodoks ve Yahudiler yüzde 3 Temel gelir: Petrol 

ANF NEWS AGENCY